zaterdag 31 oktober 2015

Aangekomen in Porto Carras (WK dag 6)

Vanaf nu is het geen Halkidiki meer maar Porto Carras. Halkidiki (of Chalkidiki) is het gehele schiereiland ten zuidoosten van Thessaloniki. Met trein, vliegtuig, gehuurde auto ben ik gisteren gearriveerd in mijn appartement in Neos Marmaros, op 5 km afstand van het luxe Porto Carras resort waar dit WK gehouden wordt.


Zonder navigatie (want weer €50 extra) van Thessaloniki naar Neos Marmaris is goed te doen, een doorgaande weg hoofdzakelijk langs de kust (wel even de afslag nemen bij Nea Moudania nemen, zodat je niet in de verkeerde van de drie uitstulpingen afdaalt), maar aangekomen op de plaats van bestemming valt het nog niet mee in het donker een hotel met alleen een lang nummer maar zonder straatnaam te vinden. Uiteindelijk word ik door een loopjongen van een motorzaak die nog open is op een scooter naar de plek geloodst waar ik word verwacht.



Van buiten oogt het onderkomen klein, maar het bevat toch een behoorlijk aantal appartementen. Ik lijk de enige gast. Wat ik als een tweekamer appartement online heb geboekt blijkt in de praktijk liefst vier bedden te bevatten. De matras van afgelopen nacht lag niet bepaald lekker, ik heb dus nog keus. Internet is er slechts in de lobby. Maar de bedoeling is ook niet dat ik hier vele uren door ga brengen.


Ik spreek af in het Meliton hotel net voor de groep gaat lunchen. Het eten is hier goed zegt men. Niet opvallen is het devies en gewoon aansluiten in de rij. Dat lukt, niemand die mij lastig valt. Mooi zo, dat is geregeld de komende week!


Na de lunch naar Eelke's luxe verblijf. Met Max en Hing zit hij in een twee lagen appartement. Max en Hing slapen in het tweepersoonsbed beneden. Eelke alleen in die van boven. Ik kan er zo bij, geen haan die er naar kraait! Maar Eelke weigert ...



Met de groep vertrekken we naar de speelzaal in de Olympic Hall. De U08 en U10 spelen in het Meliton hotel, dus Alexander en zijn vader gaan nu niet met de groep mee.


Eelke wil niet mooi gefotografeerd worden door zijn vader, vandaar zijn stuurse gezichten. Niet omdat het hem hier slecht bevalt. Integendeel! Maar een toonbare foto vanuit de zaal kwam niet door de censuur.


Coaches en ouders keren keren terug naar het appartement van Liam en zijn moeder dat naast dat van Eelke gelegen is. Na een uur of drie horen we via de Facebook chat dat Alexander remise heeft. Een half uur later komt Eelke als eerste binnen, hij heeft gewonnen van de Engelsman Tate Remus Elliot! Snel volgen er meer en het wordt een goede dag. Om de beurt nemen de spelers plaats aan tafel voor een uitgebreide analyse onder leiding van de coaches.

Resultaten:
Alexander  ½
Eelke 1
Maaike 1
Catheleijne 1
Max ½
Liam ½
Hing 0

P.S.: Het artikel van de rustdag is wat haastig afgerond en wil ik nog aanpassen. Niet de getallen trouwens want die kloppen wel.



Is dit WK wel een WK? (Rust- en reisdag)

Insiders wisten het al langer, er ontbreken heel wat topspelers op het WK jeugdschaak 2015 in Halkidiki. Ik heb eens alle deelnemerslijsten van dit WK samen met de FIDE wereldranglijst van oktober gedownload en samen in een database gestopt en vervolgens daar een aantal vragen op afgevuurd.

Het resultaat is te zien in onderstaande vijf tabellen. De insteek is steeds geweest hoeveel van de schakers en schaaksters uit de wereldtop deelnemen aan dit jeugd WK. In de eerste drie overzichten, respectievelijk voor de top 5, top 10 en top 50 van de wereld, zijn de antwoorden op die vraag ondergebracht in de gebruikelijk leeftijdscategorieën. Deze categorieën bevatten zoals bekend steeds twee geboortejaren waar deze ranglijsten dus geen onderscheid tussen maken (b.v. de U12 bevat de geboortejaren 2003 en 2004 welke hier onder één noemer worden geschaard, een beoordeling per geboortejaar zou nog nauwkeuriger zijn maar is hier met het oog op de overzichtelijkheid achterwege gelaten). Ook zijn de staatjes niet opgemaakt voor de aparte jongens- en meisjescategorieën. De jongens en meisjes zijn met opzet samengenomen. Door steeds het aantal meisjes aan te geven dat deel uitmaakt van de genoemde aantallen verkrijgt men een beeld van 'waar de meisjes staan' in het door mannen gedomineerde schaken.

De uitkomst is helder: ruim meer dan de helft van de wereldjeugdtop is niet aanwezig op dit WK. In de groepen U10 en U12 is de opkomst nog het best. Een beeld dat overeenkomt met het jeugdschaken in Nederland. Het zijn de enige van de 6 groepen waarin de wereldtop in meerderheid present is. Cijfers over de U08 zijn per definitie ietwat hachelijk. Vanaf de U14 begint de interesse voor het WK in sterk oplopende mate te dalen. Hoe beter en ouder hoe minder de deelname aan een jeugd WK. De volgende cijfers zijn hiervan een extra illustratie: van de 17 GM's (Grootmeesters) in de wereld t/m 18 jaar doen er op dit toernooi slechts 2 mee! Van de 50 IM's (Internationale meesters) zijn het er 23.

De oorzaak hiervan? Voor de absolute wereldtop van de jeugd is dit WK minder interessant. Zij hebben hun ogen al volledig gericht op competitie met de volwassen schaaktop en velen van hen zijn misschien wel bezig met dat ene doel: hoe ooit de absolute wereldtop te bereiken of zelfs het aller- allerhoogste, de titel van echte wereldkampioen. Op dit toernooi is er voor hen weinig te winnen, des te meer te verliezen. Een deel van hen, waaronder twee Nederlanders, heeft in september trouwens wel deelgenomen aan het WK U20 (een apart wereldkampioenschap voor alle jeugd t/m 20 jaar) in het Russische Khanty Mansiysk waarvan hier de eindstand is te zien.

Een interessante tabel is de vierde. Het geeft van de top 50 spelers uit alle leeftijdscategorieën tezamen een verdeling per land aan: dus het aantal jeugdspelers uit de wereldtop 50, het aantal meisjes daarin en het aantal deelnemers ervan aan dit WK. Mij vielen in de top 10 de landen Iran en Mongolië vooral op. Een tweede verrassing: Nederland blijkt koploper in het thuislaten van zijn toppers op een jeugd WK. Geen van de 5 wereldtop 50 spelers die Nederland rijk is speelt in Griekenland het WK!

Het vijfde en laatste tabelletje is een kleine toegift. Het is een lijstje met de beste schaakfamilies van de wereld. U mag drie keer raden welke hier als winnaar uit de bus komt.

Noot 1: Dit artikel heeft uitsluitend interessante en curieuze getallen boven water willen halen. Het verbindt daar geen waardeoordeel aan.
Noot 2: De ratings in dit artikel zijn van de FIDE lijst van oktober. Per 1 november zijn de ratings uiteraard weer bijgewerkt (hetgeen de verschillen verklaart tussen de hier genoemde ratings en die op huidige FIDE pagina's).

Tabel 1: Statistieken top 5 van de wereldranglijst per leeftijdscategorie:

TopGroepMeisjesAanwezigAfwezigBijzonderheden
 5
U08
 2
 3

 5
U10
 5
Compleet op dit WK
 5
U12
 5
Compleet op dit WK
 5
U14
 1
 4
 5
U16
 1
 4
3. Jorden van Foreest (Ned) 2548, niet op dit WK
 5
U18
 5
Complete top 5 niet op dit WK!
Totaal
14
16


Bijzonderheden U16:
No 1.Yi Wei (China) 2734, niet op dit WK. Wei, een rijzende ster, staat op nummer 24 van de wereldranglijst en mag zich met zijn rating in de 2700 range rekenen tot de wereldschaakelite.
No 2. Samuel Sevian (USA) 2556, niet op dit WK (vorig jaar in B-groep Tata Steel)

Bijzonderheden U18:
No 1. Vladislav Artemiev (Rus) 2675, niet op dit WK
No 2. Jan-Krzysztof Duda (Pol) 2658, niet op dit WK, gedeeld 1-e WK U20 2015
No 3. Matthias Bluebaum (Dui) 2588, niet op dit WK, 3-e WK U20 2015, sinds dit jaar spelend voor de club Sissa uit Groningen
No 4. Alexander Donchenko (Dui) 2577, niet op dit WK, winnaar Schaakfestival Groningen 2014
No 5. Dennis Wagner (Dui) 2575, niet op dit WK

Jorden doet uitstekend mee in dit geweld, hoewel de concurrentie moordend is. Het gat van meer dan 150 punten met de even oude Yi Wei is anderzijds aanzienlijk. En al zal dat in absolute zin minder worden, het toont welk een gruwelijke opgave het is om ook maar enigszins in de buurt van de wereld top 20 te geraken.

Voor de beeldvorming: De rating van de no 1 van de wereldranglijst en wereldkampioen Magnus Carlsen (Nor) is 2850, die van no 2 Hikaru Nakamura (USA) 2816. Bijna onmenselijk te noemen.


Tabel 2: Statistieken top 10 van de wereldranglijst per leeftijdscategorie:

TopGroepMeisjesAanwezigAfwezigBijzonderheden
 10
U08
1
 3
 7
6. Ramila Vagoohian (Iran), 1741, niet op WK
 10
U10
 8
2
 10
U12
 7
3
 10
U14
 4
 6
 10
U16
 1
 9
Slechts één van de top 10 op dit WK
 10
U18
1
 9
Slechts één van de top 10 op dit WK
Totaal
124
 36


De achtjarige Iraneese Vagoohian is met een zesde plaats in haar leeftijdsgroep relatief de best geklasseerde vrouwelijke schaker in de wereld. Voor wat het waard is: we mogen haar in één adem noemen met de Hongaarse Judith Polgar die in haar beste jaren (rating 2735) als enige vrouw ooit een top 10 notering in het grote wereldschaak behaalde.

Tabel 3: Statistieken top 50 van de wereldranglijst per leeftijdscategorie:

TopGroepMeisjesAanwezigAfwezigNederlanders en meisjes
 50
U08
7
 19
31
24. Machteld van Foreest (Ned) 1592,  niet op WK
25. Ariana-Roxana Ciocan, (Rom) 1592, wel op WK
26. Han Yichen (Ned) 1588, niet op dit WK
 50
U10
1
 28
2246. Anait Mkrtchian (Rus) 1880, niet op WK
 50
U12
2
33
1718. Bibisara Assaubayeva (Kaz) 2183, daar hebben we haar weer, natuurlijk wel op dit WK
26. Nurgyul Salimova (Bul) 2144, wel op dit WK
 50
U14
2
19
31
21. Robby Kevlishvili (Ned), 2361, niet op WK
46. Lucas van Foreest (Ned) 2296, niet op WK
 50
U16
2
 19
31
30. Davaademberel Nomin-Erdene (Mon) 2424, niet op WK
48. Zhansaya Abdumalik (Kaz) 2390, niet op WK
 50
U18
214
 36
19. Goryachkina, Aleksandra  (Rus) 2480 niet op WK
41. Tingjie Lei (Chn) 2431 niet op WK
Totaal
16132
 168


De Nederlandse Machteld van Foreest (niet op dit WK) had dus samen met de Roemeense Ciocaon (wel aanwezig) als eerste geplaatst geweest in de U08 Girls! Maar in slecht gezelschap bevindt ze zich niet. Van de beste 9 meisjes in de groepen U10 Girls t/m U18 Girls ontbreken er maar liefst 7. Alleen de twee U12 speelsters, natuurlijk onze Bibisara die - zoals eerder op dit blog vermeld - in de U18 deelneemt en haar concurrente Nurgyul Salimova (niet eens ver achter Bibi maar wel een jaar ouder) zijn van de partij.

En waar bevindt de helaas niet op dit WK aanwezige Anna Maja Kazarian in dit veld? Op de algemene wereldranglijst neemt zij met een rating van 2248 positie 204 in, bij de meisjes staat ze daarmee op plaats 12 (van haar geboortejaar 2000 resp. 87-e en 7-e), daarmee niet behorend tot deze lijst. Op het het WK zou ze als 5-e geplaatst geweest zijn.

En Eelke? Hoewel als 38-e geplaatst (rating 2048) op het WK in de U12 groep, staat hij als 68-e genoteerd op de wereldranglijst en is hij dus ook niet in bovenstaande tabel meegerekend. Overigens hebben zijn drie verliespartijen op het WK voor de rustdag tegen zijn gigantisch lager gerate tegenstanders hem maar liefst 94 punten gekost. Op de lijst van oktober keldert hij daarmee tot plaats 150. Zo snel kan het gaan!

Tabel 4: Statistieken top 50 wereldranglijst alle leeftijdscategorieën tezamen per land:

Rang
Land
In top 50
Meisjes
Aanwezig Afwezig
1
Rusland
51
2
18
33
2
Verenigde Staten
26
11
15
3
India
 20
6
14 
4
Duitsland
 14
5
9
5
Iran
13
6
7
6
Oekraïne
12
2
10 
7
Hongarije
11
5
6
8
Mongolië
8
4
4
9
China
8
2
6
10
Armenië
7
5
2
11
Turkije
7
5
2
12
Azerbeidzjan
7
4
3
13
Slowakije
7
4
3
14
Spanje
 6
 6
15
Bulgarije
 6
 1
 5
 1
16
Kazachstan
 6
 2
 4
 2
17
Roemenië
 6
 1
 4
 2
18
Oezbekistan
 6
 4
 2
19
Frankrijk
 5
 4
 1
20
Italie
 5
 3
 2
21
Servië
 5
 3
 2
22
Nederland
 5
 1
 5
23
Canada
 4
2
 2
24
Tsjechië
 4
2
 2
25
Israël
 4
1
 3
26
Polen
 4
1
3
27
Wit-Rusland
 3
3
28
Peru
 3
1
29
Noorwegen
 3
1
30
Columbia
 3
 3
31
Cuba
 3
 3
32
Singapore
 3
 3
33
België
 2
2
34
Engeland
 2
2
35
Australië
 2
1
 1
36
Oostenrijk
 2
1
 1
37
Denemarken
 2
1
 1
38
Vietnam
 2
1
 1
39
Indonesië
 2
 2
40
Kroatië
 1
 1
1

Zoals gezegd opvallende posities voor Iran (5) en Mongolië (8).

Nederland bezit de twijfelachtige eer als enig Europees land al hun schakers (5 stuks) uit de top 50 van de wereld thuis gelaten te hebben ... (Spanje geeft het betere voorbeeld, het mag zich winnaar in dit klassement noemen. Al hun 6 wereldtop 50 spelers schaken in Halkidiki hun partijen). Nederland plaatst zich daarmee in een rijtje met Columbia, Cuba, Singapore en Indonesië. Die landen kunnen als reden aanvoeren dat een reis naar Europa niet goedkoop is. Ook voor Nederland geldt hier een dergelijk excuus. De oplettende lezer heeft namelijk ontdekt (of wist het al) dat 3 van de 5 Nederlandse top 50 spelers telg zijn uit de familie Van Foreest. Met een begeleidende ouder erbij had een deelname aan het WK hun een slordige €5000 gekost.

Het was slechts een kleine handgreep om te bepalen of er nog meer families zijn met meer dan één lid in de top 50 van de verschillende leeftijdscategorieën. Dit was de uitslag.

Tabel 5: Statistieken top 50 wereldranglijst alle leeftijdscategorieën per familie:

Familie
Land
Aantal Meisjes Aanwezig Afwezig
Van Foreest
Nederland
3
1
3
Kochetov
Rusland
2
2
Nasihat
Iran
2
2
Sindarov
Oezbekistan
2
2
Wagner
Duitsland
2
2
Wang
Verenigde Staten
2
2

Net als de Van Foreesten hebben ook de Kochetovs, de Nasihats en de Wagners voor dit WK bedankt. Alleen de Sindarovs en de Wangs (uit de USA) hebben besloten de familie-eer hoog te houden. Ervan uitgaande dat het allemaal inderdaad broertjes zijn, waarover niet eens zekerheid bestaat. Wat niets aan de uitslag verandert natuurlijk want over de eerste plaats in deze rangschikking is geen discussie mogelijk.

De laatste stap was om nu ook de top 50 van de U20 en de algemene top 50 van de wereld in het familie-onderzoek te betrekken. Plotseling kwamen er drie Chinese Wangs boven drijven waaronder Yue Wang (2724) en Hao Wang (2712), respectievelijk nummer 30 en 35 van de wereldranglijst, en de vrouwelijke Jue Wang  (2348). Dat zette het aantal Wangs dus op 5. Dat de Chinese Wangs en Amerikaanse Wangs van dezelfde familie zijn kunnen we gevoeglijk uitsluiten. Hetzelfde doen we voor het gemak maar even voor de Chinese tak, dit mogen ze bij huize Van Foreest nog even uitzoeken ...

Bij dezen is de familie Van Foreest uitgeroepen tot algemeen FIDE wereldkampioen schaakfamilies.

donderdag 29 oktober 2015

Eelke's partijen (WK dag 5)

Hieronder de WK partijen zoals tot dusver door Eelke gespeeld. Het commentaar van de eerste drie partijen is van coach Stefan Kuipers. De overige van Eelke zelf.
Na de overwinning van gisteren staat Eelke nu op 2 uit 4. De tegenstander in de vijfde ronde is ene Muhammet Ezizov (1760) uit Turkmenistan. Net als alle voorgaande keren een niet-Europees land. In die zin is het een echt WK voor hem. Bij  Liam (U14) ligt dat anders: hij treft vandaag voor de vierde(!) keer een opponent uit het gastland. Hij vindt dat niet erg, want de tussenstand Liam-Griekenland is 2½ - ½.

Geen tijd voor een lange aflevering ditmaal. Er moeten voorbereidselen getroffen worden voor mijn reis morgen naar Griekenland, waar - goed gepland - de spelers dan een vrije dag hebben. Hoe het resultaat van Eelke ook zal zijn vandaag, ik verheug mij erg om de tweede week van dichtbij mee te maken. De trein vertrekt morgenochtend om 5:34 uur. Wilt u geen enkel risico lopen op dit blog verstoken te blijven van verslaggeving ter plekke omdat ik te laat op het vliegveld arriveer, belt u mij dan een uur ervoor wakker ...

De partijen in Halkidiki beginnen nu:

17:49 uur: Met zwart heeft Eelke weer niet weten te winnen, een 0 dus.
Overige resultaten:
Alexander 0
Max  1
Maaike 0
Liam ½
Catheleijne 1 (en komt nu ook op 2 punten)

Hing - live te volgen - zit al op meer dan 90 zetten en gaat over de 5 uur heen, misschien wel 6 uur, om een dame eindspel remise te houden. .... En dat is hem  na 117 zetten gelukt!




woensdag 28 oktober 2015

Bibisara Assaubayeva: onthoud die naam (WK dag 4)

De Chess-results site bevat behalve de uitslagen en standen ook enige statistische gegevens. Ik heb mijn best gedaan om wat meer interessante gegevens boven water te halen.

De deelnemerslijst die ik downloadde van de site bevat 1595 spelersnamen: 977 jongens en 618 meisjes. Hiervan hebben 259 geen FIDE rating en deze zijn buiten de volgende statistieken gelaten. Er blijft dus een aantal over van 1336.

Zoals gisteren uitgelegd: meisjes mogen zich inschrijven in de Open groepen, maar het blijkt dat er niet één is die dat in Halkidiki aangedurfd heeft. In een aantal gevallen had deelname in een jongensgroep niet misstaan, maar men kiest dan eerder voor een hogere (meisjes)groep (zie straks).

Wat betreft de allerjongsten: er zijn 10 zevenjarige kinderen (althans geboortejaar 2008) die aan dit toernooi deelnemen. Allen jongens. Er is één zesjarige. Opvallend genoeg is dat wel een meisje: Rodha Al Serkal uit de Verenigde Arabische Emiraten. Met een rating van 1147 staat ze als twintigste genoteerd op de plaatsingslijst van de U08 groep.

Op dit WK hebben zich 16 deelnemers aangemeld voor een hogere leeftijdscategorie dan waarin zij gerechtigd waren te spelen: 9 jongens en 7 meisjes. De 8 jarige Max Isaksson zou met zijn rating van 1314 op de 45-e plaats in de U08 categorie geplaatst geweest zijn. Om de een of andere reden leek het hem interessant om in de hogere U10 zijn kansen te beproeven, al kwam hij daar op nummer 134 terecht. Misschien heeft-ie er na drie nederlagen inmiddels spijt van. Een andere mogelijkheid is dat er iets niet in orde was met zijn FIDE geboortejaar. Ik vernam dat de WK organisatie bij aankomst nauwgezet de paspoorten van alle deelnemers heeft gecontroleerd op mogelijke fraude.

De overige 15 zijn allen ouder dan 10 jaar en spelen één leeftijdscategorie hoger. Op een zeer bijzonder geval na: Bibisara Assaubayeva uit Kazachstan. Met haar 11 jaren en een rating van 2183(!) zou ze in haar eigen groep de eerste en in de Open U12 groep de 12-e positie ingenomen hebben. Zij koos echter voor deelname in de hoogste meisjes groep, de U18 Girls, en staat daar - ook niet verkeerd - als 11-e op de lijst. Ze is het toernooi begonnen met twee overwinningen en een nederlaag. Niet onaardig.

Uit alles blijkt dat Bibisara Assaubayeva een meisje met ambitie is. Hoe jong ook, op haar FIDE pagina staat ze met een foto afgebeeld en doorgaans zijn dat schakers of schaakster die slechts het hoogste doel nastreven. Waarschijnlijk gaan we in de toekomst meer van haar horen en het kan geen kwaad haar naam, die op het eerste gezicht moeilijk lijkt, alvast wat te oefenen. U zult merken dat dat reuze meevalt. Sterker: Bibisara is een naam geknipt om wereldster mee te worden. Niet uit te sluiten valt dat over een jaar of tien in Nederland vele baby's met deze naam of varianten erop die eenvoudig te bedenken zijn, gedoopt zullen worden.

Eelke speelt vandaag tegen een landgenoot van Bibisara: Amir Satybaldy. Amir is van dezelfde leeftijd als onze Bibisara maar lijkt met zijn rating van 1632 gelukkig heel wat minder getalenteerd.

Over statistiek gesproken: erg interessant is ook om na te gaan wie er niet aan dit WK deelnemen. Dat zijn er heel erg veel en bepaald niet de minsten. Daarover misschien een volgende keer.

Het wachten is nu weer op nieuws uit Halkidiki ...

17:13 De eerste uitslagen druppelen binnen ...

17:53: Eelke heeft gewonnen van de Kazak (zo heet een inwoner van Kazachstan) Amir

Overige resultaten:
Alexander 1
Max  1
Liam 0
Maaike  ½
Hing   ½
Zoals inmiddels gebruikelijk maakt Catheleijne er weer een latertje van ... maar helaas verloren :-(

Maar Bibisara heeft ons niet in de steek gelaten. Ze won en zit met 3 uit 4 morgen live ... Hup Bibi!

dinsdag 27 oktober 2015

Hoe werkt zo'n WK nou? (WK dag 3)

'Hopelijk is-ie niet uitgeschakeld als je daar aankomt', reageerde gisteren iemand toen ik vertelde over mijn aanstaande reis naar het WK jeugdschaak van Eelke. Tja, eigenlijk geen vreemde gedachte als je totaal onbekend bent met de schaaksport. Bij een WK denk je dan al snel aan voorrondes en vervolgens een afvalrace met uiteindelijk een finale.

Zo werkt het dus niet. Hoe dan wel? Nog eenmaal een WK schaken-for-dummies dan? Gaat-ie.

De ca. 1600 deelnemers aan dit WK zijn verdeeld in 6 leeftijdsgroepen: t/m 18, t/m 16, t/m 14, t/m 12 , t/m 10 en t/m 8 jaar. Daarnaast is er een verdeling tussen jongens en meisjes. Eigenlijk is dat niet helemaal juist gezegd: in elke leeftijdscategorie is er een Open groep en een Meisjesgroep. Wat inhoudt: jongens kunnen slechts deelnemen in de Open Groep, meisjes moeten kiezen tussen de Open en Meisjesgroep. Hetgeen leidt tot de volgende 12 groepen: Open U18, Open U16, Open U14, Open U12, Open U10, Open U08, Girls U18, Girls U16, Girls U14, Girls U12, Girls U10 en Girls U08.  De U staat voor Under, wat dus niet geheel de lading dekt, het Nederlands 't/m' doet dat beter.

Elk van deze groepen heeft zijn eigen competitie en in elke groep staat een wereldtitel op het spel. Een jeugd WK telt 11 ronden, één ronde (partij) op een dag, eenmaal onderbroken door een rustdag (op vrijdag 30 oktober). Een schaakpartij kent geen vaste duur. De spelers krijgen een bepaalde tijd toebedeeld waarin ze een bepaald aantal zetten moeten spelen. Op dit WK geldt een standaard tempo: voor de eerste 40 zetten van de partij krijgen beiden anderhalf uur op de klok, daarna elk 30 minuten erbij voor de rest van de partij. Én: per eigen zet wordt er 30 seconden toegevoegd aan de totale beschikbare tijd. Wordt er niet voldaan aan deze eisen of loopt de klok op 0, dan mag en zal de tegenstander de winst opeisen. Theoretisch kan een partij dus een eeuwigheid duren. In de praktijk is (afhankelijk van de leeftijd van de spelers) 3 uur of 4 uur redelijk normaal, 5 uur geldt als lang, en er zijn gevallen dat men daar bovenuit gaat. Als je weet dat de ochtend altijd wordt besteed aan stevige voorbereiding op de komende tegenstander, is het duidelijk dat - zoals ik eerder schreef - een dergelijk internationaal toernooi voor de deelnemers geen vakantie maar erg intensief is.

Voor de absolute nieuwkomer: voor een overwinning krijg je 1 punt, verlies 0 punten en remise (gelijkspel, maar zo mag je dat niet noemen bij een schaakwedstrijd!) betekent een half punt. Schaken is voor zover ik weet de enige sport die zo karig is met het uitdelen van overwinningspunten. Zelfs bij dammen wordt een zege met 2 punten beloond en bij voetbal weten we al heel lang niet beter dan dat je er 3 punten voor krijgt. Toch is het wel handig: als iemand net zoveel punten heeft verzameld als er partijen waren, weet je dat hij ze allemaal gewonnen heeft. En 7 uit 7 klinkt ook veel mooier dan 14 uit 7, laat staan 21 uit 7. Ook tekent het de schaker: want hij houdt van no-nonsense, eenvoud (het ware!) en overzichtelijkheid. (Wat op zijn beurt weer aansluit bij mijn stelling dat schaken in aanleg een zeer eenvoudig en makkelijk te leren spel is - de complexiteit en moeilijkheidsgraad hangt slechts samen met het niveau waarop het beoefend wordt. Maar ik dwaal af.)

De competitie wordt - zoals eerder gezegd - volgens het Zwitserse indelingssysteem gespeeld. Dit houdt in: je speelt altijd tegen iemand met een gelijk aantal in dit toernooi behaalde punten. Vandaag speelt Eelke met zijn tot nog toe ene gescoorde punt tegen de Canadees Shawn Rodrigue-Lemieux  die dus ook één punt heeft (een verloren en gewonnen partij, maar dat hadden ook twee remises mogen zijn). Win je je partij, dan stijg je op uiteraard op de ladder, maar je volgende tegenstander zal in de regel van een sterker kaliber zijn. De betere schakers vinden zo hun weg omhoog in de stand, de mindere naar beneden, de gemiddelden blijven rond het midden. In de eerste paar ronden is er meestal nog een krachtsverschil tussen beide spelers, maar al snel zijn ze goed aan elkaar gewaagd.

En zo zijn we dus terug bij het begin van dit artikel. Je kunt niet uitgeschakeld worden op dit toernooi. Sterker nog: het Zwitserse systeem zorgt er eigenlijk ook voor dat het voor praktisch iedereen tot het eind toe de moeite waard blijft.

De perfecte score van 11 uit 11 is ooit wel eens gehaald in de geschiedenis, maar zeer zeldzaam. Vaak is 9 of 9½  al genoeg voor het kampioenschap. In de Open U12 groep van het vorige WK eindigden 4 spelers met slechts 8½  punten op een gedeelde eerste plaats. Mocht Eelke vandaag verliezen dan zijn dus de kansen op de wereldtitel nog geheel intact ...-:). Maar winnen is toch wel fijner ... We wachten weer af.

18:16 uur. Maar toch verloren helaas ... -:(
Overige resultaten:
Alexander 1
Hing 0
Liam 1 (komt op 2½! bekijk zijn partij van vandaag: een soort van dolle toren in het middenspel ...!)
Maaike 1
Max 0
Catheleijne 0

Maar kunnen ook al weer lachen ...
Meteen de partij analyseren samen met de coach brengt
hun het snelst over de teleurstelling heen!
Max en Eelke vanmiddag niet al te
lang na de partij.
Beiden kennen een slechte WK start.

maandag 26 oktober 2015

Startpunt sites WK 2015 (WK dag 2)

Het WK jeugdschaak in Halkidiki is natuurlijk via talloos veel sites te volgen. Hier een selectie die voor de Nederlandse liefhebber interessant kan zijn:

De officiële toernooi site is: //www.wycc2015.org/.
Zoals meestal nauwelijks een bezoekje waard. Voornamelijk technische berichten en een doorgeefluik naar andere sites, misschien nog wel leuk voor wat 'actiefoto's' uit de speelzaal.

Het belangrijkste zijn natuurlijk de standen en uitslagen, rechtstreeks te bereiken via:
Klik op de groep, ronde en/of landcode waarvan u de uitslagen/standen wilt weten. Met bovenstaande link komt u direct terecht bij de laatste uitslagen van de Nederlandse deelnemers.

De Nederlands delegatie verzorgt zelf berichtgeving vanuit Halkidiki via:
Een must voor nauw betrokken Nederlandse thuisblijvers. Er is inmiddels een prima verslag van ronde 1 geplaatst. Compleet met alle partijen en uitgebreide analyses. Hopelijk weet men dit - ondanks drukke werkzaamheden en klassiek beroerde internetverbindingen - gedurende het toernooi vol te houden! Vandaag hield men de actuele uitslagen via een zgn. live-ticker bij. Fantastisch gedaan, zeer gewaardeerd hier. (Al is deze site soms nog net even wat sneller ..-:) Rara hoe kan dat?).

Voor de Eelke fans, zijn (jeugd)schaakclub De Paardensprong heeft - met als blikvanger de vlag van het land van zijn tegenstander - dagelijks een item:
meestal aangevuld met aardige wetenswaardigheden.

Er zijn voor zover ik weet twee Nederlandse deelnemers met een eigen site:
Liam Vrolijk (spelend in de Open U14) heeft al wat gepubliceerd:
Als er niet elke dag iets op staat, besef dan: een WK schaken is geen uitje, maar bijzonder hard werken (dit is geen grapje).

Tot mijn grote vreugde publiceerde Maaike Keetman kort voor aanvang van het WK weer eens een artikel:
De stukjes van Maaike zijn bijzonder, want altijd vol met prachtige humor. In haar laatste bijdrage laat ze ons weten dat coach Peng haar ooit verboden heeft tijdens internationale toernooien te bloggen omdat dit ten koste zou gaan van haar schaakprestaties. Maaike betreurt aan de ene kant haar prachtige behaalde tweede (!) plaats op het onlangs gehouden jeugd EK in Kroatië, omdat daarmee het gelijk van haar coach bewezen lijkt. Ach, Maaike: Peng is er in Griekenland niet bij, wat kan jou die wereldtitel en die coaches schelen, wij verwachten in elk geval één mooi verhaal van jou vanuit Halkidiki.

De Nederlands Schaakbond bericht meestal kort over Nederlandse resultaten op toernooien als dit WK:

Diepgravende schaakanalyses zullen zonder twijfel de komende weken verschijnen op dé schaaksite van Nederland:

Van de meeste groepen zijn de partijen op de 12 topborden live via verschillende sites te volgen (zij het met enige vertraging). Mij bevalt altijd nog het beste:

Dan onze Belgische vrienden. In Griekenland zijn zij met maar liefst 22 deelnemers prominent aanwezig. Misschien daarover later meer. Ik noem twee sites:
Geschreven door een meereizende trotse schaakmoeder. De verhalen op haar blog worden verfraaid met vele foto's die een goede indruk van het WK festijn geven. Als collega verwacht ik als wederdienst nu natuurlijk wel melding van mijn blog op de hare ...

De site van de Belgische delegatie wordt uitstekend verzorgd via:
Men tracht de achterban zo actueel mogelijk op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen op de Belgische borden.

Natuurlijk plaatst u dit blog als eerste bij uw favorieten: logisch, dit is gewoon hét startpunt van alle sites rondom het WK-jeugdschaak 2015. Als u vindt dat er een belangrijke ontbreekt, laat het mij weten, ik plaats hem erbij.

Het is nu 14.11 uur. De partijen van de tweede ronde zijn - als het goed - inmiddels begonnen. Eelke neemt het met wit op tegen de Sri Lankaan (zo schijn je dat te moeten noemen en dus niet Sri Lankees) Dissanayake. Laten we hopen dat hij de slechte smaak van gisteren weg kan poetsen.

16:32 uur:  Bericht uit Halkidiki: Eelke wint!
Wij nemen aan dat dit betekent '... gewonnen' en niet ' ... hij is bezig te winnen' , want dat laatste kan nog altijd mis gaan. Overigens een interessante ontdekking rondom de naam 'Dissanayake'. Bij het intoetsen ervan op de Fide-ratingsite bleek dat de naam op Sri Lanka (voorheen Ceylon, een groot eiland ten zuiden van India, 21 miljoen inwoners) grofweg net zoveel voorkomt als Jansen, de Vries en de Boer tezamen in Nederland (gecheckt, althans onder de Fide schakers). Kijk zelf hier, twee volle bladen met allemaal Dissanayake's. Nu blijkt ook waarom deze deelnemer op de WK lijst als een van de weinigen niet met voornaam vermeld stond maar slechts met een aantal initialen zonder punt. De meeste Dissanayake's worden op die manier aangeduid. In ons geval hadden we te maken met Dissanayake R K T. Weet u dat ook weer. Wat ook nog heel goed kan is natuurlijk dat de Dissanayake's een heel erg grote schaakfamilie is.

Overige uitslagen:
Liam remise
Maaike 0
Max remise
Alexander 0
Hing 1
Catheleijne 1

zondag 25 oktober 2015

Het WK vanmiddag van start (WK dag 1)

Vandaag gaat dan het WK jeugdschaak in Griekenland van start. Gistermorgen ging voor Eelke en mij de wekker om kwart over vijf af. Vanuit Groningen bereikten we mooi op tijd Schiphol waar de Nederlandse afvaardiging zich verzamelde. Uiteraard hees iedereen zich in het oranje shirt voor de klassieke teamfoto.

Voor v.l.n.r.: Alexander Rutten (Open U10), Catheleijne Sanders (Girls U18),
Liam Vrolijk (U14), Hing Ting Lai (Open U18)
Achter: Maaike Keetman (Girls U16), Eelke de Boer (Open U12),
Merijn van Delft (coach/delegatieleider), Max Warmerdam (Open U16), Stefan Kuipers (coach)

Het team is ditmaal klein, en ook de achterblijvers vormden geen grote menigte

Een zwaai met de jas ter afscheid en dat is het dan ...

Ook ik behoor deze keer tot de achterblijvers. De eerste week zal de verslaggeving op dit blog vanuit Groningen moeten plaatsvinden. De tweede week hoop ik echter ter plekke te zijn.

Vanmorgen vroeg was de indeling van de eerste ronde al bekend. Om 14.00 uur Nederlandse tijd zit Eelke met de zwarte stukken tegen over Tianle Deng uit China. China is bezig - het zal geen verbazing wekken - zich in razend tempo te ontwikkelen tot een zeer sterk schaakland. In de huidige top 50 bij de professionals vinden we maar liefst 8 spelers uit dit grote land terug. In de groep waarin Eelke op dit WK deelneemt (de Open U12, met 201 deelnemers de grootste) komen we er 12 tegen.

Gelukkig is Deng daarvan niet de allersterkste. Voor de nieuwkomers: de indeling komt niet via een loting tot stand , maar volgens het Zwitserse systeem, hetgeen inhoudt dat je zoveel mogelijk tegen iemand speelt met een gelijk aantal in dit toernooi behaalde wedstrijdpunten. In de eerste ronde speelt de bovenste helft van de startlijst (gesorteerd op rating, zie hier) tegen de onderste helft. In dit geval een verschil van precies 100 plaatsen: Eelke als 38-e van de lijst tegen Deng op nummer 138. Met een aanmerkelijk ratingverschil van ruim 400 punten (2048 tegenover 1604) is het duidelijk wie er favoriet is. Maar ... nou ja, het cliché is te bekend ...

Er staan partijen van Deng op het internet. Hij opent consequent met wit e4. Sinds enige tijd beantwoordt Eelke dit met het Frans. Of is het niet handig deze informatie zomaar vooraf prijs te geven? Zouden die Chinezen, in Griekenland ongetwijfeld met een uiterst professioneel begeleidersteam aanwezig, dit blog deze ochtend misschien al ontdekt hebben? En zijn ze nu bezig dit te ontcijferen? Zetten we ze - twee uur voor de wedstrijd - gewoon nog even op het verkeerde been toch! Hallo daar, misschien wijkt Eelke wel af hoor en speelt hij gewoon e5 of wie weet c5.

Zo, wordt die Deng misschien toch wat zenuwachtig.

Update 18:48 uur:

De Chinees heeft hier toch stiekem zitten loeren, want Eelke heeft zijn partij verloren ... :-(

Coach Stefan analyseert samen met Eelke na afloop de partij

Overige resultaten:
Alexander 0
Catheleijne 0
Liam 1
Hing 1
Maaike 1
Max  remise




vrijdag 23 oktober 2015

KNSB: help Anna-Maja naar het WK!

Hier zie je Anna-Maja Kazarian, 15 jaar, uit Georgische ouders geboren in Nederland. Anna-Maja speelde al vele malen namens Nederland op schaak- EK's en -WK's en veroverde daar zelfs medailles. In Nederland won ze vele nationale titels, ook in de jongenscategorieën. Enkele weken geleden beleefde ze een hoogtepunt in haar nog jonge en tegelijk ook al lange schaakcarrière. Een belangrijk schaakdoel in haar leven kwam tot werkelijkheid. In de categorie bij de meisjes tot 16 jaar werd zij in het Kroatische Porec Europees kampioene! Anna-Maja, vanaf deze plaats - veel te laat - alsnog van harte gefeliciteerd!



Wekenlang al staat Anna-Maja op de lijst van de Nederlandse deelnemers voor het WK in Halkidiki Griekenland, en is ze dus reisgenoot van Eelke. Het Nederlandse team vertrekt zaterdag vanaf Schiphol. Eergisteren ontvingen wij bericht van de KNSB aangaande de laatste organisatorische zaken voor het WK maar ook met de verrassende mededeling dat er een wijziging was gekomen in de samenstelling van het Nederlandse team. Anna-Maja had een uitnodiging ontvangen voor het Nederlandse damesteam dat volgende maand het EK landenteams speelt op IJsland, waardoor haar programma te vol werd en zij af heeft moeten zeggen voor het WK. Catheleijne Sanders is aangewezen als vervanger, en uiteraard is haar dat van harte gegund en haar uitzending is - na haar uitmuntende prestaties op datzelfde EK - meer dan verdiend.

Donderdagavond concludeer ik uit een schaakverslag op de site van het Hoogeveen Schaaktoernooi, waar Anna-Maja deelnemer is in een vrouwelijke schaakmatch, alsmede uit een kort interview met haar in de woensdag editie van de RTL-Late-Night- show dat  het een financiële kwestie is waarom zij verstek moet laten gaan op het WK in Griekenland. (Als u haar in dezen wilt steunen dan kan dat hier.)

Anna-Maja is Europees kampioene en wij roepen de KNSB op er alles aan te doen haar alsnog naar het WK in Griekenland af te vaardigen. Wij hopen van harte dat zij zaterdagochtend met het Nederlandse team in het vliegtuig stapt!

Dit artikel is ook geplaatst op schaaksite.nl. Zie aldaar voor commentaren en 'verantwoording' ...

maandag 5 oktober 2015

Peter Svidler in Paardensprong shirt!

(Oorspronkelijk gepubliceerd op Paardensprong site, 5 okt 2015, zie evt. hier)

Op het moment van dit schrijven spelen de twee Russisch grootmeesters Peter Svidler en Sergej Karjakin een tiebreak in de finale van de World Cup 2015. De World Cup is een knock-out competitie, waarbij spelers in eerste instantie in twee partijen van klassieke duur tot een beslissing trachten te komen. Bij een gelijkspel wordt in een serie van maximaal 7 (achter elkaar te spelen) rapid- en snelschaakpartijen de uiteindelijke winnaar bepaald hetgeen tot spectaculaire momenten leidt. Het evenement waaraan de afgelopen weken 128 schakers deelnamen, inclusief praktisch de volledige wereldtop, is inmiddels gevorderd tot de finale.

Wereldtoppers Svidler en Karjakin in de eerste rapid-partij van de World-Cup finale.

In de finale worden niet twee maar vier klassieke partijen gespeeld. Peter Svidler, die eerder in de halve finale de Nederlander Anish Giri uitschakelde, won de eerste twee partijen. De eindoverwinning kon hem niet meer ontgaan.Slechts één remise in twee partijen was benodigd. Met wit zou hem dat in de derde partij al zonder enige twijfel lukken.Toen kwam er een ongehoord dramatisch moment. Met zwart liet Karjakin - het enige wat hem resteerde - zich in met een alles of niets poging.De computer gaf aan dat Svidler op dat moment had kunnen winnen. Het algemene oordeel was dat het voor een grootmeester op dit niveau ook te vinden was geweest, temeer daar er van tijdnood nog geen sprake was. In plaats daarvan liet Svidler een afgrijslijke blunder uit zijn vingers komen en daarmee was de stand 1-2. Nog steeds alle kans dus voor Svidler, maar vreemd genoeg kwam hiermee de druk juist op hem te liggen en niet op de schouders van Karjakin die immers nog steeds de laatste partij moest winnen. Geheel in de winning mood won Karjakin gisteren inderdaad de vierde partij. Het onvoorstelbar was gebeurd: 2-2. Een tiebreak zal nu vanmiddag de beslissing moeten brengen

Kan Peter Svidler zich weer oprichten vanmiddag? Psychologisch is Karjakin natuurlijk enorm in het voordeel. Opvallend detail: vandaag heeft Svidler zich gestoken in een Paardensprong shirt! Natuurlijk, dat zal hem het geluk terugbrengen ....